Μπαμπάδες: Πώς αντιμετωπίζουν την επιλόχειο κατάθλιψη;
Η πατρότητα εξελίσσεται – και αυτό είναι ευχάριστο νέο, καθώς οι μπαμπάδες παίρνουν όλο και πιο ενεργό ρόλο στη ζωή των παιδιών τους. Πλέον, ολοένα και περισσότεροι άνδρες μιλούν ανοιχτά για τις σωματικές και ψυχικές δυσκολίες που αντιμετωπίζουν ως γονείς. Κάτι που παλιότερα ήταν μια σιωπηλή και μοναχική μάχη, τώρα βρίσκει επιτέλους τον χώρο του στη δημόσια συζήτηση.
Όμως, παρά την πρόοδο, υπάρχει ένα σημαντικό θέμα που συχνά παραβλέπεται: η επιλόχειος κατάθλιψη στους μπαμπάδες. Αν και συνήθως τη συσχετίζουμε με τις μητέρες, μια νέα μελέτη στο επιστημονικό περιοδικό Journal of Affective Disorders δείχνει ότι και οι μπαμπάδες μπορούν να περάσουν πολύ δύσκολες στιγμές μετά τη γέννηση του παιδιού τους – και μάλιστα με σοβαρά συμπτώματα κατάθλιψης.
Διαβάστε επίσης: Γονείς: Full-time job! Πώς να βρείτε ελεύθερο χρόνο
Τι δείχνει η μελέτη για την επιλόχειο κατάθλιψη στους μπαμπάδες;
Σύμφωνα με τη μελέτη, 1 στους 10 άνδρες εμφανίζει σημάδια κατάθλιψης στην περίοδο μετά τη γέννηση του παιδιού. Η ανάλυση βασίστηκε σε δεδομένα από τη μελέτη “Ten to Men” στην Αυστραλία, όπου 350 άνδρες παρακολουθήθηκαν κατά την περίοδο πριν και μετά τη σύλληψη, και 427 άνδρες μετά τη βρεφική ηλικία του παιδιού.
Η μελέτη υπογραμμίζει ότι τα συμπτώματα κατάθλιψης πριν τη γέννηση είναι ο ισχυρότερος δείκτης εμφάνισης κατάθλιψης μετά τον τοκετό. Πατέρες με συμπτώματα πριν τη γέννηση είναι πιο πιθανό να βιώσουν μέτρια έως σοβαρή κατάθλιψη στη συνέχεια.
Η σημασία της πρόληψης
Ένα από τα σημαντικότερα συμπεράσματα είναι ότι η φροντίδα της ψυχικής και σωματικής υγείας πριν την απόκτηση παιδιών μειώνει σημαντικά τον κίνδυνο κατάθλιψης στην περίοδο μετά τον τοκετό. Η φροντίδα αυτή περιλαμβάνει αυτοφροντίδα, καλές συνθήκες διαβίωσης, ψυχική υγεία, δυνατές σχέσεις και κοινωνική συμμετοχή.
Μάλιστα, ακόμα και άνδρες με ιστορικό κατάθλιψης ή άγχους προστατεύονται όταν έχουν καλή φροντίδα της υγείας τους πριν τη γέννηση. Κάθε βελτίωση στη διάθεση πριν τη γέννα μειώνει τον κίνδυνο κατάθλιψης μετά τον τοκετό κατά 10%. 
Τι προκαλεί επιλόχειο κατάθλιψη στους μπαμπάδες;
Παρουσιάζονται παράγοντες όπως προϋπάρχουσες ψυχικές ασθένειες (κατάθλιψη, άγχος), με τριπλάσιες πιθανότητες ανάπτυξης PPD. Επιπλέον, η πατρότητα φέρνει νέες ευθύνες και πιέσεις που επιδεινώνουν τα συμπτώματα.
Ειδικοί, επισημαίνουν ότι οι άνδρες υφίστανται ορμονικές αλλαγές μετά τη γέννα, όπως μείωση της τεστοστερόνης, που επηρεάζουν τη διάθεση και τον ύπνο. Παράλληλα, υπάρχει συχνά στίγμα και ντροπή στη ζήτηση βοήθειας.
Σημάδια κατάθλιψης που πρέπει να προσέχουν οι μπαμπάδες
- Επίμονη θλίψη
- Αίσθημα φόβου ή υπερφόρτωσης
- Αυξημένος εκνευρισμός
- Δυσκολία στο δέσιμο με το παιδί
- Απομόνωση από οικογένεια και φίλους
- Αποφυγή δραστηριοτήτων που παλιά άρεσαν
- Αλλαγές σε όρεξη ή ύπνο
- Βαριά αίσθηση ενοχής
- Κόπωση
Η επιλόχειος κατάθλιψη στους πατέρες συχνά κορυφώνεται 3-6 μήνες μετά τη γέννηση, γι’ αυτό είναι σημαντικό να γίνεται έγκαιρη παρακολούθηση.
Τι μπορούν να κάνουν οι μπαμπάδες αν αντιμετωπίσουν συμπτώματα;
- Αναγνώριση: Μην αγνοείτε τα συμπτώματα, θεωρήστε τα μέρος της προσαρμογής στη νέα ζωή.
- Επικοινωνία: Μιλήστε με τον σύντροφό σας ή κάποιον κοντινό άνθρωπο.
- Κοινωνική σύνδεση: Βρείτε άλλους νέους πατέρες, σε ομάδες ή διαδικτυακές κοινότητες.
- Αυτοφροντίδα: Μικροί περίπατοι, υγιεινή διατροφή, ασκήσεις αναπνοής και επαρκής ύπνος (τουλάχιστον 7 ώρες).
- Επαγγελματική βοήθεια: Μην διστάσετε να απευθυνθείτε σε ψυχολόγο ή σύμβουλο, ακόμα και πριν τη γέννα.
Η επιλόχειος κατάθλιψη στους πατέρες είναι ένα σοβαρό ζήτημα που χρειάζεται μεγαλύτερη ενημέρωση και στήριξη. Με πρόληψη, επικοινωνία και φροντίδα, η μετάβαση στην πατρότητα μπορεί να γίνει πιο υγιής και θετική.
