Δεν είναι ποτέ πολύ νωρίς: Ο ρόλος των γονέων στην πρόληψη της άνοιας
Η άνοια είναι μια σοβαρή ασθένεια που επηρεάζει τη μνήμη, τη σκέψη και τη λειτουργία του εγκεφάλου. Μέχρι σήμερα, οι περισσότεροι από εμάς ίσως πιστεύαμε ότι ο κίνδυνος άνοιας αφορά κυρίως ανθρώπους στη μέση ηλικία και άνω.
Ωστόσο, νέες έρευνες δείχνουν ότι ο κίνδυνος μπορεί να ξεκινά ήδη από την παιδική ή ακόμα και από τη βρεφική ηλικία.
Διαβάστε επίσης: Χαμογελαστά μωρά: Γιατί όλα λατρεύουν τόσο το «κρυφτό»;
Επιστημονικά δεδομένα για του παράγοντες που αυξάνουν τους κινδύνους
Μια σημαντική μελέτη που δημοσιεύτηκε στο ιατρικό περιοδικό The Lancet δείχνει πως σχεδόν το 50% του κινδύνου για άνοια οφείλεται σε 14 ενδεχομένως «τροποποιήσιμους» παράγοντες τρόπου ζωής. Αυτοί οι παράγοντες περιλαμβάνουν:
- Τον έλεγχο της “κακής” χοληστερόλης (LDL) που επηρεάζει την καρδιά και τα αγγεία
- Την πρόληψη και θεραπεία της απώλειας ακοής
- Τη διατήρηση της σωματικής δραστηριότητας
- Τη σωστή διατροφή
- Την αποφυγή κακών συνηθειών όπως το κάπνισμα και η υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ
Όμως, οι περισσότερες από τις οδηγίες αυτές απευθύνονται κυρίως σε άτομα μέσης ηλικίας (40-60 ετών), ενώ τα παιδιά και οι νέοι ενήλικες συχνά παραβλέπονται, με το μοναδικό σχόλιο για τα «πρώτα χρόνια» να αναφέρει ότι όσοι είχαν καλύτερη εκπαίδευση ως παιδιά είχαν 5% μικρότερη πιθανότητα να αναπτύξουν άνοια.
Τι αναφέρει μεγάλη έρευνα επιστημόνων;
Μια ομάδα επιστημόνων, η Next Generation Brain Health, που ερευνά την υγεία του εγκεφάλου, εξέτασε δεδομένα από 15 χώρες σε όλο τον κόσμο και διαπίστωσε κάτι σημαντικό: πολλοί από τους παράγοντες κινδύνου για άνοια ξεκινούν πολύ νωρίτερα από ό,τι νομίζαμε, συγκεκριμένα στη νεαρή ενήλικη ζωή.
Οι επιστήμονες τονίζουν ότι η γνωστική ικανότητα ενός ατόμου στα 11 χρόνια συνδέεται με τον κίνδυνο άνοιας στα 70. Αυτό σημαίνει ότι ο κίνδυνος για άνοια μπορεί να ξεκινά ήδη ακόμα και από τη βρεφική ηλικία.
Οι νέοι ενήλικες (ηλικίας 18-39 ετών) είναι μια παραμελημένη ομάδα στην έρευνα και στη χάραξη πολιτικών για την άνοια, παρά το γεγονός ότι εκτίθενται έντονα σε πολλούς γνωστούς τροποποιήσιμους παράγοντες κινδύνου, όπως αναφέρει η ομάδα.
Για παράδειγμα:
- Το 80% των εφήβων που είναι παχύσαρκοι παραμένουν έτσι ως ενήλικες.
- Η υψηλή αρτηριακή πίεση και η έλλειψη άσκησης αρχίζουν συχνά ήδη από την εφηβεία.
- Οι περισσότεροι ενήλικες που καπνίζουν ή πίνουν αλκοόλ ξεκίνησαν αυτές τις συνήθειες στην εφηβεία.
Επιπλέον, παράγοντες όπως η απώλεια όρασης, η ρύπανση του αέρα και η ποιότητα της εκπαίδευσης παίζουν ρόλο στην υγεία του εγκεφάλου και τον κίνδυνο άνοιας, ακόμα και σε νεαρότερες ηλικίες.
Τι σημαίνει αυτό για τους γονείς;
Αυτά τα ευρήματα μπορούν να μας βοηθήσουν να καταλάβουμε πόσο σημαντικό είναι να ξεκινήσουμε από νωρίς την προστασία της υγείας του εγκεφάλου των παιδιών μας. Δεν μπορούμε να ελέγξουμε τα πάντα, όμως υπάρχουν πολλά που μπορούμε να κάνουμε:
- Προωθήστε έναν υγιεινό τρόπο ζωής από την παιδική ηλικία. Βοηθήστε τα παιδιά να τρέφονται σωστά και να κινούνται.
- Δώστε προσοχή στην υγεία της ακοής και της όρασης τους. Αν παρατηρήσετε προβλήματα, φροντίστε να τα αντιμετωπίσετε άμεσα.
- Ενθαρρύνετε τη μάθηση και τη γνώση. Μια καλή εκπαίδευση από μικρή ηλικία συνδέεται με μικρότερο κίνδυνο άνοιας αργότερα.
Όπως τονίζουν οι ερευνητές, δεν είναι ποτέ πολύ νωρίς να ξεκινήσουμε να φροντίζουμε τον εγκέφαλο των παιδιών μας. Και δεν είναι ποτέ αργά να κάνουμε βήματα για να μειώσουμε τον κίνδυνο άνοιας.
