Δίδυμα: Γιατί δεν μοιάζουν πάντα σε όλα;
Αν περιμένετε ή έχετε δίδυμα, πιθανόν να αναρωτιέστε πόσο θα μοιάζουν μεταξύ τους και πόσο θα διαφέρουν και σε τι. Σίγουρα σας έχουν γεννηθεί ερωτήματα όπως αν τα δίδυμα επηρεάζονται διαφορετικά από το περιβάλλον τους. Και αν ναι, γιατί; Την απάντηση δίνει νέα έρευνα που εντόπισε συγκεκριμένα γονίδια, που μπορεί να κάνουν ορισμένα άτομα περισσότερα ή λιγότερο ευαίσθητα στα περιβάλλοντα που βιώνουν.
Διαβάστε επίσης: Πρώτα βήματα μωρού: Τι καθορίζει πότε θα γίνουν;
Δίδυμα, περιβάλλον και γονίδια, τι έδειξε η έρευνα
Σύμφωνα με την εν λόγω έρευνα, που είναι δημοσιευμένη στο επιστημονικό περιοδικό Nature Human Behaviour, εξετάστηκε πώς η διαφορετική ευαισθησία των ατόμων σε περιβαλλοντικούς παράγοντες μπορεί να επηρεάσει επίπεδα συμπτωμάτων ΔΕΠΥ, αυτιστικών χαρακτηριστικών, άγχους και κατάθλιψης, ψυχωτικών εμπειριών και νευρωτισμού. Αυτό εξηγεί γιατί το ένα παιδί μπορεί να εμφανίσει κάποια συγκεκριμένη διαταραχή, ενώ το άλλο όχι.
Οι ερευνητές συνδύασαν δεδομένα από έως και 21.792 μονοζυγωτικά δίδυμα από 11 μελέτες, ώστε να εντοπίσουν γενετικές παραλλαγές που σχετίζονται με την ευαισθησία στο περιβάλλον. Πρόκειται δε, για τη μεγαλύτερη γενετική μελέτη σε μονοζυγωτικά δίδυμα μέχρι σήμερα.
Η ομάδα των μελετητών βρήκε αρκετούς γενετικούς παράγοντες, που σχετίζονται με διαφορές στην περιβαλλοντική ευαισθησία εντός των ζευγών διδύμων. Συγκεκριμένα, η αλληλεπίδραση αυτών των γονιδίων με τις περιβαλλοντικές εκθέσεις θα μπορούσε να εξηγήσει τη διαφοροποιημένη επιρρέπεια των διδύμων σε διάφορες ψυχιατρικές και νευροαναπτυξιακές καταστάσεις.
Ίδιες εμπειρίες, άλλες επιπτώσεις στην ψυχική υγεία
Οι διαφορές στην ευαισθησία των ατόμων στις εμπειρίες ζωής μπορούν να εξηγήσουν γιατί οι ίδιες αρνητικές ή θετικές εμπειρίες είναι δυνατόν να έχουν διαφορετικές επιπτώσεις στην ψυχική υγεία, ανάλογα με το γενετικό υπόβαθρο, όπως αναφέρουν οι μελετητές.
Τα γονίδια, όσο και οι εμπειρίες ζωής, διαμορφώνουν τα χαρακτηριστικά ενός ατόμου, συμπεριλαμβανομένης της εκδήλωσης καταστάσεων όπως η κατάθλιψη, το άγχος, η ΔΕΠΥ και ο αυτισμός. Αυτό αρχίζει συχνά από την παιδική ηλικία.
Η αλληλεπίδραση μεταξύ γενετικών και περιβαλλοντικών παραγόντων πιστεύεται ότι συμβάλλει στη διαφοροποίηση των χαρακτηριστικών σε όλα τα είδη. Ωστόσο, η αναγνώριση των γονιδίων που εμπλέκονται ήταν δύσκολη γαι τους ερευνητές, ειδικά για τα σύνθετα ψυχολογικά χαρακτηριστικά.
Τα μονοζυγωτικά, δηλαδή τα πανομοιότυπα, δίδυμα παιδιά είναι σχεδόν 100% γενετικά ίδια, γεγονός που σημαίνει ότι τυχόν διαφορές στα χαρακτηριστικά τους πιθανότατα οφείλονται στα περιβάλλοντα μέσα στα οποία ζουν.
Δίδυμα που διαφέρουν στις αντιδράσεις
Αν ένα ζεύγος διδύμων φέρει γονίδια που κάνει τα μέρη του πιο ευαίσθητα στις μοναδικές εμπειρίες τους, για παράδειγμα στις σχέσεις ή στα τραυματικά γεγονότα που βιώνουν, τότε θα διαφέρουν περισσότερο μεταξύ τους, σε σύγκριση με άλλα ζεύγη λιγότερο ευαίσθητα σε τέτοιες εμπειρίες.
Οι επιστήμονες τονίζουν ότι ορισμένα άτομα, είναι πιο ευαίσθητα σε κάποιες συνθήκες από ό,τι άλλα, κάτι που μπορεί να είναι θετικό όταν τα πράγματα είναι θετικά, αλλά να καθιστά τη ζωή πιο δύσκολη υπό πίεση.
Η μελέτη αυτή αποδεικνύει γενικότερα πόσο μεγάλη είναι η σημασία των οικογενειακών μελετών και των μελετών που γίνονται σε δίδυμα παιδιά ως εργαλείο για την εξέλιξή μας. Επίσης, τα ευρήματα της έρευνας αποτελούν μία ισχυρή απόδειξη για το πώς τα γονίδιά μας αλληλεπιδρούν με το περιβάλλον επηρεάζοντας την ψυχική μας υγεία.