Επιδημία ιλαράς: Τι πρέπει να γνωρίζουν οι γονείς και πώς να προστατεύσουν τα παιδιά τους

Τα κρούσματα ιλαράς αυξάνονται και οι υπεύθυνοι δημόσιας υγείας παροτρύνουν τους γονείς να λάβουν προφυλάξεις.

Εάν είσαι μητέρα, το τελευταίο πράγμα που θέλεις να ακούσεις είναι ότι μια εξαιρετικά μεταδοτική ασθένεια επιστρέφει.

Όμως, τα κρούσματα ιλαράς αυξάνονται σε αρκετές πολιτείες στις ΗΠΑ , και οι υπεύθυνοι δημόσιας υγείας προτρέπουν τους γονείς να λάβουν προφυλάξεις—ιδιαίτερα για τα μωρά που είναι πολύ μικρά για να εμβολιαστούν. Είναι απολύτως φυσιολογικό να νιώθεις ανησυχία, αλλά η κατανόηση των γεγονότων μπορεί να σε βοηθήσει να πάρεις τις ασφαλέστερες αποφάσεις για την οικογένειά σου.

Για να κατανοήσουμε καλύτερα το τρέχον ξέσπασμα και πώς οι γονείς μπορούν να προστατεύσουν τα παιδιά τους, το Motherly μίλησε με τη Δρ. Kristina Bryant, παιδίατρο ειδική σε λοιμώδη νοσήματα και μέλος της Επιτροπής Λοιμωδών Νοσημάτων της Αμερικανικής Ακαδημίας Παιδιατρικής (AAP).

Τι είναι η ιλαρά;

Η ιλαρά είναι μια εξαιρετικά μεταδοτική ιογενής ασθένεια που προκαλείται από τον ιό rubeola. Μεταδίδεται εύκολα μέσω του αέρα και αρχικά μολύνει το αναπνευστικό σύστημα πριν εξαπλωθεί σε άλλα μέρη του σώματος.

Πριν από το εμβόλιο, εκατομμύρια παιδιά νοσούσαν από ιλαρά κάθε χρόνο. Αν και η ιλαρά είχε ανακηρυχθεί εξαλείφθηκε στις ΗΠΑ το 2000, τα πρόσφατα ξεσπάσματα δείχνουν πόσο γρήγορα μπορεί να επιστρέψει εάν δεν υπάρχει εκτεταμένος εμβολιασμός.

Γιατί η ιλαρά επιστρέφει;

Τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (CDC) ανέφεραν αύξηση των κρουσμάτων ιλαράς στις ΗΠΑ, με τα ξεσπάσματα να συνδέονται με διεθνή ταξίδια και μείωση των ποσοστών εμβολιασμού.

«Όταν τα ποσοστά εμβολιασμού για την ιλαρά μειώνονται, ο ιός μπορεί να αρχίσει να κυκλοφορεί και να προκληθούν επιδημίες», λέει η Δρ. Bryant. «Σύμφωνα με τα CDC, τρία ξεσπάσματα ιλαράς έχουν ήδη σημειωθεί στις ΗΠΑ το 2025. Σχεδόν όλα τα κρούσματα αφορούν άτομα που δεν είχαν εμβολιαστεί ή των οποίων το εμβολιαστικό ιστορικό είναι άγνωστο.»

Δεδομένου ότι η ιλαρά μεταδίδεται μέσω του αέρα (μέσω βήχα, φτερνίσματος ή ακόμα και απλής παραμονής στον ίδιο χώρο με ένα μολυσμένο άτομο), είναι ένας από τους πιο μεταδοτικούς ιούς που υπάρχουν. Μπορείτε να κολλήσετε έως και δύο ώρες αφότου ένα μολυσμένο άτομο έχει φύγει από έναν χώρο.

Τα βρέφη κάτω των 12 μηνών δεν μορούν να εμβολιαστούν για την πρώτη δόση του εμβολίου MMR (ιλαράς, παρωτίτιδας και ερυθράς), γεγονός που τα καθιστά πιο ευάλωτα. Αν και τα περισσότερα παιδιά αναρρώνουν χωρίς επιπλοκές, η ιλαρά μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρά προβλήματα υγείας, όπως πνευμονία, εγκεφαλίτιδα (διόγκωση του εγκεφάλου) και, σε σπάνιες περιπτώσεις, θανατηφόρες επιπλοκές, σύμφωνα με τα CDC.

Πώς εξαπλώνεται η ιλαρά;

Η ιλαρά είναι ένας από τους πιο μεταδοτικούς ιούς στον κόσμο. Αν ένα άτομο νοσήσει, το 90% των ανεμβολίαστων ανθρώπων γύρω του θα κολλήσουν.

Μεταδίδεται αερογενώς: Ο ιός μπορεί να παραμείνει στον αέρα έως και δύο ώρες αφού ένα μολυσμένο άτομο έχει αποχωρήσει.

Εξαπλώνεται πριν εμφανιστούν συμπτώματα: Ένα άτομο με ιλαρά είναι μεταδοτικό τέσσερις ημέρες πριν εμφανιστεί το εξάνθημα και έως και τέσσερις ημέρες μετά.
Ποια είναι τα συμπτώματα της ιλαράς;

«Τα πρώιμα συμπτώματα της ιλαράς περιλαμβάνουν πυρετό, βήχα, καταρροή και επιπεφυκίτιδα ή ‘κόκκινο μάτι’», λέει η Δρ. Bryant. «Οι περισσότεροι ασθενείς τελικά εμφανίζουν ένα κόκκινο εξάνθημα που ξεκινά από το κεφάλι και εξαπλώνεται στο υπόλοιπο σώμα.»

Τα συμπτώματα της ιλαράς εμφανίζονται συνήθως 7 έως 14 ημέρες μετά την έκθεση στον ιό.

Γιατί συμβαίνει αυτό τώρα;

«Η αυξανόμενη διστακτικότητα απέναντι στα εμβόλια, η οποία ενισχύθηκε από τις συζητήσεις γύρω από το εμβόλιο για την COVID-19, μπορεί να παίζει ρόλο», προσθέτει η Δρ. Bryant. «Ορισμένοι γονείς μπορεί να μην έχουν αξιόπιστες πληροφορίες για τα εμβόλια και να είναι διστακτικοί λόγω παραπληροφόρησης. Είναι σημαντικό να γνωρίζουν ότι τα εμβόλια δεν προκαλούν αυτισμό.»

Αν έχετε αισθανθεί σύγχυση λόγω αντικρουόμενων πληροφοριών για τα εμβόλια, δεν είστε μόνοι. Είναι απολύτως φυσιολογικό να έχετε ερωτήσεις. Ωστόσο, αυτό που γνωρίζουμε—μετά από δεκαετίες έρευνας—είναι ότι το εμβόλιο MMR είναι ασφαλές, αποτελεσματικό και έχει προστατεύσει εκατομμύρια παιδιά παγκοσμίως.

Οι αριθμοί μιλούν από μόνοι τους:

Σχεδόν 40 εκατομμύρια παιδιά παγκοσμίως έχασαν μία δόση εμβολίου ιλαράς το 2023, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας.

• Τα ποσοστά παιδικού εμβολιασμού στις ΗΠΑ έπεσαν στο 93% τη σχολική χρονιά 2021-2022, κάτω από το 95% που απαιτείται για συλλογική ανοσία, σύμφωνα με τα CDC.
• 1 στους 5 ασθενείς με ιλαρά νοσηλεύεται, και 1 έως 3 στα 1.000 μολυσμένα παιδιά πεθαίνουν από επιπλοκές, σύμφωνα με τα CDC.
• Η ιλαρά δεν είναι απλώς ένα εξάνθημα—είναι μια σοβαρή ασθένεια που μπορεί να οδηγήσει σε μακροχρόνια προβλήματα υγείας. Το εμβόλιο MMR, από την άλλη, προστατεύει με ασφάλεια τα παιδιά για πάνω από 50 χρόνια και είναι πάνω από 97% αποτελεσματικό μετά από δύο δόσεις.

Πώς μπορείτε να προστατέψετε το παιδί σας;

✔ Ελέγξτε το δικό σας εμβολιαστικό ιστορικό. Αν γεννηθήκατε έχετε κάνει τις δύο δόσεις MMR, πιθανότατα είστε προστατευμένοι. Αν δεν είστε σίγουροι, ζητήστε μια εξέταση αντισωμάτων από τον γιατρό σας.

✔ Συζητήστε για έγκαιρο εμβολιασμό. Αν ταξιδεύετε διεθνώς ή ζείτε σε περιοχή υψηλού κινδύνου, ο παιδίατρος μπορεί να προτείνει μια πρώιμη δόση εμβολίου από την ηλικία των 6 μηνών.

✔ Αποφύγετε χώρους υψηλού κινδύνου. Αν η ιλαρά εξαπλώνεται στην περιοχή σας, περιορίστε την έκθεση του παιδιού σας σε κλειστούς χώρους με πολύ κόσμο.

✔ Παρακολουθήστε για συμπτώματα. Αν υποψιάζεστε ότι εσείς ή το παιδί σας έχετε ιλαρά, ενημερώστε τον γιατρό σας πριν από το ραντεβού ώστε να ληφθούν προφυλάξεις.

Πηγή: Mothelry