Ιωάννης Γλωσσόπουλος: «Η αγάπη πολλαπλασιάζεται, δεν μοιράζεται» λέει ο παιδοψυχολόγος και μας εξηγεί πως να προετοιμάσουμε το πρώτο παιδί για τον ερχομό του δεύτερου
Όταν η οικογένεια μεγαλώνει, ανθίζει. Μα κάποιος θα πρέπει να φυτεύει σωστά τους σπόρους και να τους φροντίζει από νωρίς. Η αγάπη δεν διαιρείται, πολλαπλασιάζεται όταν έρχεται ένα νέο μέλος στην οικογένεια, όμως εμείς ως γονείς θα πρέπει να έχουμε αποδεχθεί το μεγάλο γεγονός οι ίδιοι πριν το επικοινωνήσουμε στο πρώτο παιδί και το βοηθήσουμε να διαχειριστεί το νέο.
Ο παιδοψυχολόγος Ιωάννης Γλωσσόπουλος, έχοντας μελετήσει τη δυναμική της οικογένειας σε αυτή την περίοδο της ζωής της κι αφού συνέλεξε δεκάδες απορίες από γονείς αποφάσισε να μεταδώσει τις γνώσεις και την εμπειρία του δημιουργικά γράφοντας ένα βιβλίο με τίτλο «Θα σε περιμένω» που μόλις κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Διόπτρα.
Πρόκειται για την ιστορία του μικρού Ορφέα που μαθαίνει ότι σε λίγο θα γίνει μεγάλος αδερφός. «Θα σε περιμένω» σκέφτηκε μεμιάς ο Ορφέας κι άρχισε να φαντάζεται σιγά- σιγά όλα όσα θα έκανε με το αδερφάκι του και όλα όσα θα του μάθαινε εκείνος.
Στο βιβλίο περιγράφεται το ιδανικό σενάριο, έναν μεγάλο αδερφό που πραγματικά αδημονεί για τον ερχομό του μωρού. Σενάριο που δεν είναι απίθανο αν έχουμε εργαστεί ο καθένας, αλλά και όλοι μαζί πολύ πριν τον ερχομό του παιδιού. Γιατί προφανώς δεν αρκεί ένα αρκουδάκι από το μαιευτήριο για να πείσουμε το μεγάλο παιδί πόσο καλό είναι το μικρό. Χρειάζεται προετοιμασία, πρόγραμμα και σκέψη για το πώς μπορούμε να διατηρήσουμε τις ισορροπίες της οικογένειας, χωρίς να απειλήσουμε τη μοναδικότητα και τον κόσμο που έχει ήδη χτίσει το πρώτο παιδί.
Ας δούμε τι μας είπε σχετικά ο Ιωάννης Γλωσσόπουλος.
-Πώς προέκυψε η ιδέα του συγκεκριμένου βιβλίου;
Το βιβλίο απαντά στην ουσία σε απορίες των γονέων. Το έγραψα με την ιδιότητα του παιδοψυχολόγου γιατί αυτή η μετάβαση είναι ένα δύσκολο κομμάτι στη ζωή της οικογένειας: το πώς να το ανακοινώσουμε στο παιδί, πώς να το προετοιμάσουμε και τι πρέπει να κάνουμε κι εμείς οι ίδιοι ως γονείς.
-Αλήθεια πότε είναι καλό να ανακοινώνουμε το νέο στο μεγαλύτερο παιδί;
Εγώ θα πρότεινα μετά τους 6 μήνες της εγκυμοσύνης. Κι αυτό γιατί οι γονείς θα πρέπει να έχουν διαχειριστεί πρώτα εκείνοι τα συναισθήματα τους σχετικά με την επέκταση της οικογένειας τους, να έχουν αποδεχθεί πραγματικά το γεγονός, ώστε να είναι συναισθηματικά έτοιμοι να το μεταδώσουν με ψυχραιμία και χαρά στο παιδί. Επίσης, δυστυχώς, κάποιες εγκυμοσύνες δεν ολοκληρώνονται, επομένως καλό είναι να μην βιώσει και ένα μικρό παιδί την απώλεια, αν τύχει μια αποβολή.
-Ποιοι είναι οι πλέον συνηθισμένοι φόβοι των γονέων σχετικά με την ανακοίνωση του νέου, όπως τους έχετε καταγράψει κι εσείς από τον κόσμο;
Έχουμε πολλούς γονείς που φοβούνται να το ανακοινώσουν και αισθάνονται ενοχές να προσθέσουν ένα νέο μέλος στην οικογένεια, κυρίως γιατί σκέφτονται ότι δεν θα μπορούν να διαθέσουν τον ίδιο χρόνο στο πρώτο παιδί. Βέβαια, εγώ έχω ένα μάντρα που λέει πως η αγάπη πολλαπλασιάζεται, δεν μοιράζεται. Άρα ο πρώτος μας φόβος είναι να μη νιώσει εγκατάλειψη το πρώτο παιδί. Μετά βέβαια φοβόμαστε τη ζήλεια, που είναι ένα ανθρώπινο συναίσθημα και δεν πρέπει να το αποφεύγουμε. Η ζήλεια αποκαλύπτει απλώς κάποια πράγματα που νιώθει το παιδιά και που εμείς ως γονείς θα πρέπει να δούμε και να διαχειριστούμε ώστε να μειωθεί η ζήλεια, όχι να εξαλειφθεί.
-Τι μπορούμε να κάνουμε εμείς ως γονείς ως τον 6ο μήνα ώστε να προετοιμαστούμε κατάλληλα;
Ιδανικά μέχρι τον 6ο μήνα της κύησης καλό είναι να έχουμε ψάξει και να έχουμε βρει λύσεις για τη διαχείριση του χρόνου και των υποχρεώσεων μας. Θα πρέπει να έχουμε ανακοινώσει στο περιβάλλον μας το νέο και πώς θα μπορούσε κι εκείνο να συμβάλλει, θα πρέπει να έχουμε σκεφτεί το πρόγραμμα μας, ένα πρόγραμμα που δεν θα παραγκωνίζει το μεγάλο παιδί και τις ανάγκες του βέβαια. Και τότε μπορούμε να ανακοινώσουμε το μεγάλο νέο στο παιδί. Αφού δηλαδή ξέρουμε πώς θα λειτουργήσει το σύστημα μας.
-Έχετε κάποια πρόταση για την ιδανική διαφορά ηλικίας μεταξύ των παιδιών;
Όχι, δεν υπάρχει απάντηση στο πότε να κάνει ένα ζευγάρι δεύτερο παιδί, καθώς αυτή η επιλογή είναι πολυπαραγοντική κι έχει να κάνει με τις συνθήκες ζωής του κάθε ζευγαριού και της κάθε οικογένειας, όπως βέβαια και με την τύχη.
-Πώς μπορούμε να βοηθήσουμε το πρώτο παιδί να διαχειριστεί τη ζήλεια;
Πρώτα απ΄όλα καλωσορίζουμε όποιο συναίσθημα κι αν μας εκφράσει το παιδί, όχι με τη λογική, αλλά με ενσυναίσθηση. Μπορεί να μας πει για παράδειγμα ότι νιώθει παραγκωνισμένο, ή χαρούμενο ή ότι αγωνιά. Εμείς δεν θα πρέπει να αντιδράσουμε σε αυτό λέγοντας π.χ. «μα πώς; Εγώ σε αγαπάω». Αντιθέτως, θα πρέπει να δεχθούμε αυτό που λέει και να το συζητήσουμε. Να του πούμε: «αλήθεια νιώθεις έτσι; Αυτό είναι σοβαρό, έλα να το συζητήσουμε». Όσο καλωσορίζουμε ένα συναίσθημα και δεν αντιδράμε σε ένα ερέθισμα, σημειώνουμε πρόοδο. Κυρίως θα πρέπει να θυμόμαστε πως εμείς είμαστε οι ενήλικες που θα πρέπει να στηρίξουμε το παιδί. Πώς; Αρκεί να σκεφτούμε πώς θα θέλαμε να μας αντιμετωπίσουν εμάς αν εκφράζαμε κάτι αντίστοιχο.
-Τι πρέπει να κάνουμε για να προσπαθούμε να διατηρήσουμε την ισορροπία μες στην οικογένεια;
Καλό προγραμματισμό! Αυτό που προτείνω είναι συνειδητές παύσεις, δηλαδή μέσα στην εβδομάδα να ανοίγουμε χώρο για συνειδητές παύσεις, π.χ. αυτό το Σάββατο του μήνα δεν θα βγούμε και θα κάτσουμε να ξεκουραστούμε. Ή αν νιώθω εξουθενωμένος μια μέρα, δεν χρειάζεται να τρέξω με το παιδί σε μια δραστηριότητά του. Δεν μπορούμε να είμαστε πάντα ζογκλέρ! Προτείνω να έχουμε μια καλή συνεννόηση με τον σύντροφό μας για να σχεδιάζουμε συνειδητές παύσεις. Πρέπει καθετί να το ζυγίζουμε. Δεν γίνεται να τα έχουμε όλα. Μήπως μια μέρα θα είναι απλώς καλύτερα να δούμε μια ταινία και να πάρουμε πίτσα αντί να τρέχουμε μες στην κίνηση για να προλάβουμε την προπόνηση ποδοσφαίρου;
-Πότε τα παιδιά είναι τελικά ευτυχισμένα;
Οι γονείς θέλουν να έχουν τα παιδιά χαρούμενα συνέχεια. Αυτό δεν γίνεται! Ισορροπημένα ναι, διαρκώς ευτυχισμένα όχι. Όμως, θα μπορούσα να πως ότι ένας ευτυχισμένος γονέας, ένα ευτυχισμένο ζευγάρι θα μεγαλώσουν κι ευτυχισμένα παιδιά. Δεν νοείται να μιλάμε για ευτυχισμένο παιδί και παύσεις αν κάποιος δεν είναι ευτυχισμένος με τον εαυτό του και τη σχέση του. Όταν νιώθει ο γονιός πως κάποιος τον στηρίζει, ότι έχει κοινή γραμμή με τον σύντροφο του, ότι έχουν κάποιο χρόνο για τους ίδιους. Προσωπικά δεν πιστεύω καθόλου σε αυτό που ακούμε συχνά πως «παντρευτήκαμε πριν 20 χρόνια, έχουμε χαθεί, αλλά έτσι είναι η ζωή». Η ζωή ορίζεται από εσένα. Υπάρχουν καταστάσεις που δεν μπορείς να ελέγξεις και καταστάσεις που μπορείς. Έχουμε επιλογές και πρέπει να δουλεύουμε τις σχέσεις μας.