Μαιευτική βία: Ας μιλήσουμε για τις αναίτιες πρακτικές στην Ελλάδα για την επίσπευση και τον προγραμματισμό των τοκετών
Ένα νεογνό έπρεπε να πεθάνει από περιγεννητική ασφυξία για να ξεκινήσει η συζήτηση απλά και όχι η εφαρμογή μέτρων όπως θα έπρεπε για τη μαιευτική βία. Όπως συμβαίνει συνήθως σε αυτή τη χώρα. Κάποιος πεθαίνει, κάποιος καίγεται, κάποιος σκοτώνεται, κάποιος βιάζεται και μετά συζητάμε για αυτό. Λες και για χρόνια δεν συνέβαιναν όλα αυτά. Όσες γυναίκες κι αν φωνάξουν, όσες επίτοκες κι αν διαμαρτυρηθούν οι πρακτικές συνηθίζονται και μάλιστα από ανθρώπους που εμείς εμπιστευόμαστε για την υγεία μας, την υγεία των νεογνών και τις γνώσεις τους.
Ένα πρόσφατο άρθρο στην εφημερίδα “Καθημερινή” των δημοσιογράφων Λίνα Γιαννάρου και Πέννυ Μπουλούτζα με τίτλο “Ανοίγει ο διάλογος για τη μαιευτική βία” είναι μια πρώτη αρχή- τουλάχιστον- για να γίνει λίγο ντόρος αυτό που πολλές μαμάδες έχουμε βιώσει. Καισαρικές χωρίς λόγο, απομακρυνση του βρέφους από τη μητέρα αμέσως μετά τη γέννα, χορήγηση ξένου γάλακτος.
Σύμφωνα με το ρεπορτάζ της εφημερίδας “Σε δύο χρόνια φυλάκιση με αναστολή για ανθρωποκτονία από αμέλεια καταδικάστηκε έμπειρη γυναικολόγος του ΕΣΥ. Το Τριμελές Πρωτοδικείο Αθηνών έκρινε ότι η γιατρός με πράξεις και παραλείψεις της οδήγησε ένα νεογνό στον θάνατο από περιγεννητική ασφυξία. Η υπόθεση ανοίγει τον διάλογο και στην Ελλάδα για τη μαιευτική βία και τις αναίτιες έως και επικίνδυνες πρακτικές που λαμβάνουν συχνά χώρα με στόχο την επίσπευση και «προγραμματισμό» των τοκετών” και καταλήγει πως “Μολονότι το ζευγάρι κατέθεσε μήνυση εναντίον της γυναικολόγου, η Εισαγγελία Εφετών Αθηνών διέταξε την άσκηση ποινικής δίωξης κατά όλων των εμπλεκoμένων επαγγελματιών υγείας. Εντέλει, αθωώθηκαν όλοι πλην της επικεφαλής γιατρού. Η υπόθεση εκκρεμεί στο Εφετείο”.
Τι συμβαίνει στην Ελλάδα; “Γυναικείες οργανώσεις και σύλλογοι μητέρων ανά τον κόσμο, όπως και πρόσφατη μελέτη για λογαριασμό του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, εντάσσουν τη μέθοδο Κριστέλερ και τις αναίτιες παρεμβάσεις στη μαιευτική βία, στην παραβίαση των σωματικών και αναπαραγωγικών δικαιωμάτων της γυναίκας από επαγγελματίες υγείας. Οπως αναφέρθηκε και στο δικαστήριο, πρακτικές όπως κολπικές εξετάσεις στη γυναίκα από πολλά άτομα, η οδηγία στη γυναίκα να σιωπήσει την ώρα που γεννάει και κυρίως το σερί αναίτιων παρεμβάσεων που συχνά γίνονται και χωρίς συναίνεση, αποτελούν μαιευτική βία – αλλά αποτελούν ρουτίνα στην Ελλάδα”.
Στην Ελλάδα είναι ρουτίνα, σχεδόν δεν το αμφισβητούσαμε και δεν αναρωτιόμασταν. “Ερευνες στην Ευρώπη έχουν δείξει ότι οι γυναίκες που έχουν υποστεί μαιευτική βία έχουν περισσότερες πιθανότητες να αναπτύξουν μετατραυματικό στρες και να αποφασίσουν να μην κάνουν επόμενο παιδί. Πιο συχνά αυτή η βία απευθύνεται σε γυναίκες χαμηλού εισοδήματος”.
Όπως αναφέρει η ιατρική ανθρωπολόγος Μισέλ Σάντλερ στην Καθημερινή: «Διεθνώς βρίσκεται σε εξέλιξη μια συζήτηση για την κακομεταχείριση και την παρεμβατικότητα στον τοκετό. Δεν είναι τυχαίο ότι ο χειρισμός Κριστέλερ έχει απαγορευθεί σε πολλές χώρες, ενώ σε όλο τον κόσμο αρχίζουν να κερδίζονται τέτοιες υποθέσεις. Η απόφαση δείχνει ευαισθητοποίηση και από την πλευρά της Ελλάδας σε θέματα μαιευτικής βίας».
Το ρεπορτάζ καταλήγει με σοκαριστικά στοιχεία: “Εξι στα δέκα παιδιά που γεννιούνται στη χώρα μας έρχονται στον κόσμο με καισαρική τομή. Η Ελλάδα συνεχίζει να είναι μεταξύ των χωρών παγκοσμίως με τα υψηλότερα ποσοστά καισαρικών τομών. Το γεγονός αυτό έχει σχετιστεί με πολλούς παράγοντες: τη μεγαλύτερη πλέον ηλικία τεκνοποίησης των γυναικών και τις αρκετές εγκυμοσύνες με ιατρικώς υποβοηθούμενες μεθόδους, την επικράτηση της νοοτροπίας του εύκολου τοκετού από υποψήφιες μητέρες και γιατρούς, αφού ένας κολπικός τοκετός μπορεί να διαρκέσει ώρες, τις συνθήκες εντός των μαιευτηρίων και την υποστελέχωσή τους από όλες τις κατηγορίες προσωπικού, μεταξύ των οποίων και μαίες, και την «αμυντική ιατρική» εκ μέρους του μαιευτήρα”.