Να βοηθάμε το παιδί όταν δεν το χρειάζεται;
Το παιδί είναι ικανό να λειτουργεί πιο ανεξάρτητα και με μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση, αλλά δεν το κάνει; Ας πάρουμε τα πράγματα απ’ την αρχή. Τα παιδιά κάνουν συσχετισμούς για τον εαυτό τους και τις δυνατότητές τους με βάση τη φύση των σχέσεών τους και τις ανάλογες προσδοκίες που διέπουν τις σχέσεις αυτές.
Στο σχολείο, οι δάσκαλοι πρέπει να έχουν ξεκάθαρες, κατάλληλες για την ηλικία των παιδιών προσδοκίες μέσα από τις οποίες τα παιδιά αναπτύσσονται. Βασική αποστολή τους άλλωστε είναι να τα βοηθήσουν να χτίσουν δεξιότητες και την αυτοπεποίθηση για να λειτουργούν μακροπρόθεσμα αυτόνομα, θέτοντας όρια και δημιουργώντας ευκαιρίες. Μόνο έτσι το παιδί αρχίζει να βλέπει τον εαυτό του ως πιο ανεξάρτητο και ικανό.
Αυτή η διαδικασία ωστόσο δεν είναι τόσο εύκολη όσο ενδεχομένως ακούγεται.
Διαβάστε επίσης: Μαθήματα για το σχολείο: Όταν το παιδί αρνείται να τα κάνει
Οι ανασφάλειες των παιδιών
Τα παιδιά είναι πιθανό να μην κάνουν μόνα τους πράγματα που μπορούν επειδή ασυνείδητα ανησυχούν ότι το να είναι πιο ικανά και ανεξάρτητα μπορεί να σημαίνει πως δεν θα λάβουν την προσοχή που χρειάζονται και ίσως η σχέση με τους γονείς τους γίνει πιο απόμακρη. Έτσι, αυτό που μπορεί να χρειάζονται είναι η ευκαιρία να δουν ότι γίνεται να είναι ανεξάρτητα και παράλληλα να απολαμβάνουν μια στοργική σχέση με εκείνους. Με άλλα λόγια, θα πρέπει να τους δώσουμε να καταλάβουν πως δεν χρειάζεται να συμπεριφέρονται λιγότερο ώριμα για να εξασφαλίσουν την αγάπη μας.
Τι μπορούμε λοιπόν να κάνουμε για το παιδί μας;
Χρειάζεται ηρεμία, χρόνος και σταθερότητα στις αποφάσεις. Η άρνηση της βοήθειας σε κάτι που είναι εύκολο για το παιδί, καταλήγει τελικά σε ένα «επίτευγμα» από πλευράς του που θα του δώσει να καταλάβει πως είναι πιο ικανό και πιο ανθεκτικό απ’ ό,τι πίστευε.
Βάλτε το όριο που θέλετε σε κάτι που το παιδί αρνείται να κάνει μόνο του ενώ μπορεί, χωρίς να εμπλέκεστε σε κανένα είδος παιχνιδιών εξουσίας. Το κλειδί είναι να αποφύγετε τις φωνές, την ενόχληση και το θυμό.
Ο καθορισμός ορίων δεν είναι εύκολος αλλά όταν γίνεται με ήρεμο και υποστηρικτικό τρόπο, δίνει τη δυνατότητα στα παιδιά να αποκτήσουν εμπιστοσύνη στην ικανότητά τους να φροντίζουν τον εαυτό τους. Τα όρια είναι αγάπη και είναι ωφέλιμο να γνωρίζουμε πως αυτό που θέλουν τα παιδιά δεν είναι απαραίτητα αυτό που χρειάζονται.
Παιδί: Επιτυχημένη ή αποτυχημένη, η προσπάθεια μετράει
Κάνοντας πράγματα μόνα τους, τα παιδιά, όχι μόνο μαθαίνουν συγκεκριμένες δεξιότητες, αλλά και την αξία της προσπάθειας. Εάν οι γονείς είναι πάντοτε εκεί για να λύσουν τα προβλήματα και να καλύψουν τις ανάγκες τους, εκείνα τείνουν να απογοητεύονται εύκολα και να τα παρατούν.
Επιπλέον, μη όντας εξοικειωμένα (και) με την «αποτυχία», είναι πιθανό να αισθάνονται εξαιρετικά άβολα όταν κάτι δεν πηγαίνει όπως αναμένουν.
Εν κατακλείδι, είναι σημαντικό, όσο κι αν λατρεύουμε να τα προστατεύουμε, να ενισχύουμε με κάθε τρόπο την ανεξαρτησία και την αυτοπεποίθηση των παιδιών, αναθέτοντας τους ευθύνες, ανάλογα βεβαίως με την ηλικία και τις ικανότητές τους. Σε όλο το μακρύ και συχνά δύσκολο ταξίδι της ανατροφής τους, μπορούμε να τα συνοδεύουμε στις τυχόν προκλήσεις που αντιμετωπίζουν κι όταν σκοντάφτουν, να τα ενθαρρύνουμε να προσπαθούν ξανά.
Κάθε παιδί που από μικρή ηλικία μαθαίνει να είναι αυτόνομο και να εμπιστεύεται τον εαυτό του, είναι πολύ πιο πιθανό να εξελιχθεί σε έναν υγιή και χαρούμενο ενήλικα.