Ντροπαλό παιδί: Πώς θα το βοηθήσουμε να ανοίξει τα φτερά του;
Είτε αποτελεί μέρος της προσωπικότητας του είτε είναι απλώς κάτι που νιώθει όταν βρίσκεται με αγνώστους, η συστολή αποτελεί χαρακτηριστική εμπειρία για ένα παιδί, λένε οι ερευνητές από το Πανεπιστήμιο Μπροκ, στο Οντάριο.
Η ερευνητική ομάδα παρακολουθούσε τα παιδιά που έδιναν ομιλίες στο σχολείο για δείγματα νευρικότητας, όπως το να αποστρέφουν το βλέμμα, τις σωματικές αντιδράσεις τους μέσω ηλεκτροκαρδιογραφήματος, και τη συναισθηματική τους κατάσταση σύμφωνα με το πόσο αγχωμένα έλεγαν ότι ένιωθαν.
Σύμφωνα με τη μελέτη που δημοσιεύθηκε στην επιθεώρηση της Εταιρείας για την Έρευνα της Ανάπτυξης του Παιδιού (Society for Research in Child Development, SRCD), περίπου το 10% των παιδιών είχε υψηλά επίπεδα στρες όταν εκφωνούσε την ομιλία, ενώ εμφάνισε κι ένα μοτίβο σχετικά υψηλών επιπέδων συστολής με τον καιρό, σύμφωνα με τους γονείς τους. Αυτό συνιστά απόδειξη πως η συστολή ίσως αποτελεί στοιχείο της ιδιοσυγκρασίας των συγκεκριμένων παιδιών
«Η συστολή εκφράζεται με φόβο και νευρικότητα όταν κάποιος βρίσκεται σε νέες κοινωνικές καταστάσεις ή στο επίκεντρο της προσοχής», παρατήρησαν οι συγγραφείς της μελέτης.
«Η συστολή ως αντίδραση σε μια ομιλία είναι μια σχετικά συνήθης εμπειρία για τα παιδιά αυτής της ηλικίας. Ωστόσο, για μια μικρότερη ομάδα παιδιών που είναι ιδιοσυγκρασιακά ντροπαλά, το να βρίσκονται στο επίκεντρο της προσοχής ίσως είναι στρεσογόνο σε διάφορα χωροχρονικά πλαίσια», προσθέτουν.
Ωστόσο, είναι σημαντικό να θυμάστε ότι κάθε παιδί και κάθε άνθρωπος είναι διαφορετικός και κοινωνικοποιείται με διαφορετικό τρόπο. Κάποιοι μπορεί να χρειάζονται περισσότερο χρόνο για να νιώσουν άνετα σε ένα κοινωνικό περιβάλλον ή σε μια νέα συνθήκη και δεν υπάρχει τίποτα το κακό σε αυτό.
Η ιδέα ότι η εσωστρέφεια είναι αρνητική ή ότι σημαίνει ότι κάτι δεν πάει καλά με εκείνο το μόνο που θα καταφέρει είναι να το κάνει να ντρέπεται ακόμη πιο πολύ.
Πώς να ενθαρρύνετε το παιδί
- Μπορείτε να πείτε κάτι όπως: «Μου φαίνεσαι λίγο ανήσυχος ή αβέβαιος για το ποιος είναι αυτός / για το τι να πεις. Είναι η πρώτη φορά που τον συναντάς και ίσως να νιώθεις λίγο άβολα».
- Ωθήστε το παιδί να συμμετέχει όταν εκείνο νιώσει έτοιμο, με τη διαβεβαίωση ότι θα είστε εκεί για να το στηρίξετε.
- Τα παιδιά ανταποκρίνονται καλά στον έπαινο. Όταν ακούνε ότι έχουν κάνει κάτι καλά και νιώθουν ότι σας έχουν κάνει υπερήφανους, είναι πιο πιθανό να δουν μια δραστηριότητα με άλλο μάτι.
- Η υιοθέτηση στόχων, μεγάλων και μικρών, και η επίτευξή τους κάνει τα παιδιά να αισθάνονται δυνατά. Βοηθήστε το παιδί σας να μετατρέψει τις επιθυμίες και τα όνειρά του σε εφικτούς στόχους, ενθαρρύνοντάς το να κάνει μια λίστα με πράγματα που θα ήθελε να πετύχει.
- Ως ενήλικες γνωρίζουμε ότι η τελειότητα δεν είναι ρεαλιστική και είναι σημαντικό για τα παιδιά να λάβουν αυτό το μήνυμα όσο το δυνατόν νωρίτερα. Δώστε στο παιδί σας να καταλάβει ότι το αγαπάτε ανεξαρτήτως αποτελέσματος.
Πότε να παρέμβετε
Όταν τα παιδιά δεν μπορούν να ξεπεράσουν τη συστολή τους και δυσκολεύονται να λειτουργήσουν στο σχολείο, να κάνουν φίλους ή να συμμετέχουν σε δραστηριότητες που τους αρέσουβ, μπορεί να χρειαστεί να μιλήσετε μαζί τους και να ζητήσετε τη βοήθεια ενός ειδικού.
Εκτιμάται ότι, από τα ιδιαιτέρως ντροπαλά παιδιά, περίπου τα μισά θα αναπτύξουν αγχώδη διαταραχή. Η συστολή αυτή καθαυτή δεν αποτελεί πρόβλημα, αλλά οι οικογένειες θα πρέπει να έχουν τον νου τους για ενδείξεις άγχους, ειδικά αν τα παιδιά τους είναι ντροπαλά.